Ας συστηθούμε!
Χαίρεται αγαπητοί αναγνώστες. Σας καλωσορίζουμε στην ιστοσελίδα μας astronomyautumn.weebly.com. Είμαστε η ομάδα FUG² μαθητές της Α' Λυκείου του 3ου Γενικού Λυκείου Ηρακλείου Αττικής και στο μάθημα της ερευνητικής εργασίας (Β' Τετραμήνου σχ. έτους 2013 - 2014) ασχοληθήκαμε με την ΟΥΡΑΝΙΑ ΣΦΑΙΡΑ, ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΣΤΕΡΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΝ ΖΩΔΙΑΚΟ ΚΥΚΛΟ. Τα μέλη της ομάδας είναι τα ακόλουθα :
- Αλεξία Μπάλτα
- Νικολέτα Μπακογιάννη
- Ορέστης Μπολλάνο
- Σταύρος Καλογερόπουλος
- Αλέξης Μαυράκης
Χαίρεται αγαπητοί αναγνώστες. Σας καλωσορίζουμε στην ιστοσελίδα μας astronomyautumn.weebly.com. Είμαστε η ομάδα FUG² μαθητές της Α' Λυκείου του 3ου Γενικού Λυκείου Ηρακλείου Αττικής και στο μάθημα της ερευνητικής εργασίας (Β' Τετραμήνου σχ. έτους 2013 - 2014) ασχοληθήκαμε με την ΟΥΡΑΝΙΑ ΣΦΑΙΡΑ, ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΣΤΕΡΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΝ ΖΩΔΙΑΚΟ ΚΥΚΛΟ. Τα μέλη της ομάδας είναι τα ακόλουθα :
- Αλεξία Μπάλτα
- Νικολέτα Μπακογιάννη
- Ορέστης Μπολλάνο
- Σταύρος Καλογερόπουλος
- Αλέξης Μαυράκης
ιστορικη αναδρομη της αστρονομιας
Η αστρονομία είναι από τις αρχαιότερες φυσικές επιστήμες, χρονολογούμενη στην αρχαιότητα, με ρίζες σε θρησκεία, μυθολογία και αστρολογία της προϊστορίας. Η αρχική αστρονομία περιελάμβανε παρατήρηση των μοτίβων και των κινήσεων ουράνιων σωμάτων που μπορούσαν να δουν και συγκεκριμένα του ηλίου, της σελήνης και αστεριών και πλανητών που είχαν τη δυνατότητα να δουν με γυμνό μάτι.
Η μελέτη της αλλαγής θέσεων του ηλίου στον ορίζοντα ή η αλλαγή της εμφάνισης των αστεριών κατά τη διάρκεια του έτους μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία αγροτικού ή τελετουργικού ημερολογίου. Σε ορισμένους πολιτισμούς μάλιστα τα αστρονομικά δεδομένα χρησίμευαν για αστρονομικές προβλέψεις.
ΒΑΒΥΛΩΝΙΟΙ
Η βαβυλωνιακή αστρονομία αναφέρεται σε αστρονομικές μεθόδους και θεωρίες που αναπτύχθηκαν στη Μεσοποταμία (σημερινό Ιράκ) και ιδιαίτερα στη Βαβυλώνα, κληρονομώντας όμως και προηγούμενες πεποιθήσεις των Σουμερίων. Η Βαβυλωνιακή αστρονομία ήταν η βάση για πάρα πολλές αστρονομικές παραδόσεις που αναπτύχθηκαν αργότερα από τους Έλληνες, τους Πέρσες, τους Σύριους, τους Βυζαντινούς, τους Άραβες και τους δυτικοευρωπαίους.
Σύμφωνα με τον Aasger Aaboe οι ρίζες της δυτικής αστρονομίας βρίσκονται στη Μεσοποταμία και όλες οι δυτικές προσπάθειες για αυτή την επιστήμη είναι άμεσοι πρόγονοι της δουλειάς των Βαβυλωνίων. Οι γνώσεις μας για τους Σουμέριους είναι έμμεσες μέσω των πρώτων «Βαβυλωνιακών Αστρικών Καταλόγων» από το 1200 π.Χ.. το γεγονός ότι πολλά ονόματα του καταλόγου είναι στα Σουμερικά δηλώνει μια συνέχεια μέχρι την αρχή της εποχής του χαλκού.
Η ιστορία της αστρονομίας στη Μεσοποταμία και τον κόσμο γενικότερα ξεκινά με τους Σουμέριους που ανέπτυξαν το πρώτο σύστημα γραφής (τη γνωστή σφηνοειδή), γύρω στα 3500-3200 π.Χ.. Ανέπτυξαν ένα είδος αστρονομίας που είχε σημαντική επιρροή στο περίπλοκο βαβυλωνιακό σύστημα αστρονομίας.
Κατά τον 8ο και 7ο αιώνα π.Χ. οι Βαβυλώνιοι αστρονόμοι ανέπτυξαν μια νέα εμπειρική προσέγγιση της αστρονομίας. Ξεκινούν να μελετούν την φιλοσοφία σε σχέση με την ιδανική φύση του σύμπαντος και ξεκίνησαν να έχουν συνοχή τα προγνωστικά τους πλανητικά συστήματα. Αυτό ήταν μια σημαντική προσφορά στην αστρονομία και τη φιλοσοφία της επιστήμης και μερικοί λόγιοι χαρακτηρίζουν τη προσέγγιση αυτή ως την πρώτη επιστημονική επανάσταση των Βαβυλωνίων. Η νέα προσέγγιση στην αστρονομία υιοθετήθηκε και εξελίχθηκε περαιτέρω από τους Έλληνες. Ελληνικές πηγές της κλασσικής εποχής καθώς και λατινικές χρησιμοποιούν συχνά τον όρο «Χαλδαίοι» για τους αστρονόμους της Μεσοποταμίας, οι οποίοι στην ουσία ήταν ιερείς που ειδικεύονταν στ ην αστρολογία και άλλες μορφές θεοποίησης.
Μόνο κομμάτια της βαβυλωνιακής αστρονομίας έχουν αποσωθεί σε πήλινες επιγραφές και επομένως η βαβυλωνιακή πλανητική θεωρία είναι αποσπασματική.
ΠΑΛΑΙΑ ΒΑΒΥΛΩΝΙΑΚΗ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
Από την 1η βαβυλωνιακή δυναστεία (1830π.Χ.) μέχρι την πριν από την Νεοβαβυλωνιακή Αυτοκρατορία (625π.Χ.)
Οι βαβυλώνιοι ήταν οι πρώτοι που αναγνώρισαν ότι τα αστρικά φαινόμενα είναι περιοδικά και με μαθηματικούς υπολογισμούς μπορούμε να τα προβλέψουμε. Πλάκες που χρονολογούνται σε αυτή την περίοδο καταγράφουν τη χρήση μαθηματικών όσον αφορά τη διαφοροποίηση στη διάρκεια του φωτός του ηλίου για μια ηλιακή μέρα. Αιώνες παρατηρήσεων ουρανίων φαινομένων καταγράφονται σε μια σειρά από πλάκες με σφηνοειδή γραφή, γνωστές και ως Enuma Anu Enlil.
ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ
Στη βαβυλωνιακή κοσμολογία η γη και ο ουρανός απεικονίζονται ως μια ομαλή ενότητα χώρου από σφαιρικά σχήματα και υπάρχουν αναφορές στην «περιφέρεια της γης και του ουρανού». Η άποψη τους για τον κόσμο δεν ήταν γεωκεντρική. Η ιδέα του γεωκεντρισμού δεν υπήρχε στην Βαβυλωνία, αλλά διατυπώθηκε και επικράτησε αργότερα από τον Αριστοτέλη στο έργο του «Εν ουρανώ». Οι Βαβυλώνιοι και οι Σουμέριοι πίστευαν σε μία πληθώρα γεών και ουρανών, ιδέα που πηγάζει από την αντίληψη των Σουμερίων ότι υπήρχαν 7 ουρανοί και 7 γέες.
ΝΕΟ ΒΑΒΥΛΩΝΙΑΚΗ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
Ο όρος Νέο Βαβυλωνιακή αναφέρεται στην αστρονομία που ανέπτυξαν οι Χαλδαίοι Αστρονόμοι κατά τις επόμενες περιόδους της βαβυλωνιακής αστρονομίας. Μια σημαντικά αύξηση στην ποιότητα και συχνότητα των βαβυλωνιακών παρατηρήσεων ξεκίνησε κατά τη βασιλεία του Ναβοπολάσσαρ (περίπου 625-605 π.Χ.), ο οποίος ίδρυσε τη Νέο Βαβυλωνιακή αυτοκρατορία, και του γιού αυτού τον Ναβουχοδονόσορα.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΤΟΝ 4ο π.Χ. ΑΙΩΝΑ
Αν εξαιρέσουμε τα μαθηματικά, εκείνη από τις θετικές, όπως λέμε σήμερα, επιστήμες, η οποία γνώρισε τη μεγαλύτερη άνθηση κατά την ελληνική αρχαιότητα ήταν η αστρονομία• ήταν άλλωστε η μόνη επιστήμη στην οποία ήδη από τα μέσα του 4ου π.Χ. αι. εφαρμόστηκαν, και μάλιστα με αρκετή επιτυχία, μαθηματικές μέθοδοι. Φυσικά, η ιστορία της ελληνικής αστρονομίας δεν αρχίζει τον 4ο π.Χ. αιώνα. Χαρτογράφηση αστέρων και αστερισμών, παρατηρήσεις των κινήσεων των ουράνιων σωμάτων, καθώς και καταγραφή των πάσης φύσεως ουράνιων φαινομένων γίνονταν από πολύ παλιά, τόσο για τη ρύθμιση των ετήσιων αγροτικών εργασιών όσο και για τη σύνταξη ενός ικανοποιητικού ημερολογίου, αλλά ακόμη και για θρησκευτικούς λόγους. Επιπλέον, διατυπώθηκαν και περιγραφές του κόσμου, με πιο ενδιαφέρουσα αυτή που αποδίδεται στο Φιλόλαο, έναν Πυθαγόρειο που έζησε στο δεύτερο μισό του 5ου π.Χ. αιώνα. Την κεντρική θέση στο σύστημα του κόσμου, σύμφωνα με την περιγραφή του Φιλολάου, δεν κατέχει η γη αλλά το κεντρικόν πυρ (εστία), γύρω από το οποίο περιφέρονται διαγράφοντας κυκλικές τροχιές η γη και τα υπόλοιπα ουράνια σώματα - στα οποία εκτός από τη σελήνη, τον ήλιο, τους πέντε πλανήτες (Ερμή, Αφροδίτη, Άρη, Δία, Κρόνο) και τους απλανείς περιλαμβανόταν και μια αντι-γη (αντίχθων). Παρά τα προφανή μειονεκτήματά της η περιγραφή αυτή του κόσμου, συγκρινόμενη με παλαιότερες θεωρίες, αποτελεί αξιοσημείωτη εξέλιξη, γιατί δίνει έμφαση στις κυκλικές κινήσεις των ουράνιων σωμάτων γύρω από ένα κέντρο, απομακρύνει τη γη από το κέντρο του κόσμου και διακρίνει τους πλανήτες από τους απλανείς αστέρες.
Κύριο χαρακτηριστικό των περιγραφών του κόσμου που είχαν διατυπωθεί ως τις αρχές του 4ου π.Χ. αι. ήταν η απουσία κάθε προσπάθειας να περιγραφούν με ακρίβεια οι παρατηρούμενες κινήσεις (φαινόμενες κινήσεις) των ουράνιων σωμάτων και ιδίως των πλανητών. Αυτό ακριβώς είναι το κρίσιμο σημείο ως προς το οποίο διαφοροποιούνται οι θεωρίες που διατυπώνονται από τον 4ο π.Χ. αι. και μετά. Τώρα αρχίζει σιγά σιγά να διαμορφώνεται ένα είδος μαθηματικής αστρονομίας, με βασικά χαρακτηριστικά:
• Τη μετατόπιση του ενδιαφέροντος από θέματα που αναφέρονται στους αστέρες γενικά (πλανήτες και απλανείς), σε θέματα που αφορούν ιδιαίτερα την κίνηση των πλανητών.
• Τη δημιουργία ενός γεωμετρικού μοντέλου, του μοντέλου των «ομόκεντρων σφαιρών», για την αναπαράσταση τόσο των αστρικών όσο και των πλανητικών κινήσεων.
• Τη διαμόρφωση κριτηρίων που πρέπει να ικανοποιούν οι θεωρίες που φιλοδοξούν να ερμηνεύσουν τις παρατηρούμενες κινήσεις των ουράνιων σωμάτων.
Οι πιο σημαντικές μορφές που συνέβαλαν στη στροφή αυτή της αστρονομίας τον 4ο π.Χ. αι. ήταν ο Πλάτων (429-347 π.Χ.) και, κυρίως, ο σύγχρονος, αν και νεότερος του, Εύδοξος ο Κνίδιος (περ. 390-337 π.Χ.).